Blessures/Klachten

WELKE SPORTBLESSURES KOMEN REGELMATIG ROND HET BEKKEN VOOR?

De meest voorkomende letsels zijn naast weinig specifieke spierblessures, avulsie fracturen van het botdeel op de plaats waar de spier vasthecht. Het bekken is groot en er zitten veel stevige spieren aan vast. In zijn algemeenheid laten zogenaamde “avulsie”-fracturen (de plaats waar de spier aan het bot vastzit scheurt los) zich conservatief goed behandelen d.w.z. gedoseerde rust zodat het lichaam een litteken kan vormen dat krachtig genoeg is om de spier weer volledig te laten werken. Dit duurt vaak 3–4 weken.

WAT IS EEN MENISCUSLETSEL?

De meniscus is een kraakbeen element in de knie in de vorm van een halve maan, dat er voor zorgt dat een knie bij het scharnieren ook een schuif en/of draaibeweging kan maken. Bij volwassenen komen, zeker bij sporten waar de knie aan een draaibeweging (torsie) blootstaat, meniscusscheuren voor. Bij kinderen is dit veel minder het geval waarschijnlijk omdat het weefsel elastischer is. En als zo’n scheur dan bij uitzondering ontstaat, geneest deze bij een kind ook beter. Een meniscus operatie is bij een kind vrijwel nooit nodig en kan zelfs schadelijk zijn. Een knie waarbij de meniscus op jeugdige leeftijd is verwijderd groeit minder fraai uit en heeft een grote kans op vervroegde slijtage. Sommige kinderen hebben een aangeboren plaatsmeniscus (geen halve maan maar een volledige schijf). Deze zijn zeer zeldzaam maar scheuren makkelijker.

WAT IS EEN QUADRICEPS/HAMSTRING SCHEUR?

Dit is een scheur in een van de bovenbeenspieren (de quadriceps is de dijbeenspier aan de voorkant, de hamstrings zitten aan de achterkant van het bovenbeen), ontstaan door piekbelastingen. Deze scheur geneest in een aantal weken vanzelf, tijdens deze periode is gedoseerde rust nodig. Soms kan de quadriceps de knieschijfpees afscheuren van de plaats waar deze aan het onderbeen vastzit. Dit kan het best behandeld worden door deze operatief te hechten.

WELKE BANDLETSELS KOM JE ROND DE KNIE TEGEN?

Bandletsels van de zijbanden van de knie (de collateraalbanden) komen bij kinderen minder voor dan bij volwassenen, alweer omdat het weefsel elastischer is. Als er dan al een fors letsel optreedt is het lichaam vaak toch zelf in staat dit te laten genezen.

Soms raakt een kruisband beschadigd: deze, midden in de knie gelegen banden draagt samen met de andere banden bij aan de stabiliteit van de knie. Bij extreme kniebewegingen kan een kruisband scheuren. Bij kinderen zijn dit, als het al gebeurt, vaak incomplete scheuren, waardoor er rest stabiliteit aanwezig blijft. Hoewel de spanning en lengte van de kruisband dus verandert is, heeft dit bij kinderen andere gevolgen dan bij volwassenen. Aangezien kinderen groeien, groeit ook de hun knie. Dit leidt ertoe dat een aanvankelijk wat slappe band in de loop van de tijd vaak weer op spanning komt. De stabiliteit van de knie verbetert na een tijdje.

Kruisbandinstabiliteit bij volwassenen wordt soms, als de klachten te fors zijn en niet reageren op fysiotherapie, operatief behandeld met het inbrengen van een nieuwe kruisband. Bij kinderen is dat zelden nodig, en is de ervaring met dergelijke operatie beperkt. Het is onduidelijk hoe zo’n herstel operatie de knie op langere termijn beïnvloedt en hoe de groei van de knie nadelig beïnvloed wordt. Daarom zijn kinderorthopeden erg terughoudend met operatieve kruisbandbehandelingen.

WAT IS DE ZIEKTE VAN OSGOOD-SCHLATTER?

De sterkste bovenbeenspier, de quadriceps, die de knie strekt, oefent zijn kracht uit via de knieschijfpees. De plaats waar deze pees (voorbij het kniescharnier) vastzit aan het onderbeen is ongeveer een kleine 10 cm onder de knie. U kunt zich voorstellen dat er hoge krachten op deze verankering van de pees van de quadriceps voorkomen en dat overbelasting van dit gebied regelmatig voorkomt. Dit uit zich in een verdikking met lokale irritatie. Ook op de röntgenfoto kun je veranderingen zien. Als deze veranderingen zichtbaar zijn worden deze wel de ziekte van Osgood-Schlatter genoemd (naar de personen die dit voor het eerst beschreven hebben). Wat betreft de behandeling, deze is als bijna alle sportletsels, gedoseerde rust. Hiermee verdwijnt de pijn, maar de zwelling blijft na genezing toch grotendeels bestaan.

WELKE SPORTBLESSURES VIND JE IN HET ONDERBEEN?

Naast de spierblessures b.v. in de kuitspier treedt soms een vermoeidheidsfractuur in het scheenbeen op door langdurige belasting (b.v. langdurig rennen). De sporter heeft pijn bij sporten of activiteit maar niet in rust. Het kind kan gaan manken en na sporten zullen de klachten verergeren. Sommige kinderen kunnen precies de plaats aanwijzen. Het duurt een tijdje voordat je een reactie op een röntgen foto ziet. Hoe de breuk behandelt wordt is afhankelijk van hoe deze ontstond. Bij een fanatieke sporter geneest deze door zogenaamde gedoseerde rust te geven: laat het kind een tijdje wat minder actief zijn of laat hij de training wisselen met iets wat het onderbeen minder belast bv zwemmen.

WELKE BLESSURES KOMEN REGELMATIG ROND DE ENKEL EN VOET VOOR?

De frequentste sportletsels rond de enkel en voet zijn een enkelbandletsel, een enkelfractuur, een breuk door de basis van het vijfde middenvoetsbeentje en een vermoeidheidsbreuk van een middenvoetbeentje

HOE GENEEST EEN ENKELBANDLETSEL BIJ EEN KIND/JEUGDIGE?

Een enkelbandletsel ontstaat door het verzwikken van de enkel: de enkel klapt opzij, de spieren reageren te laat, dan wel onvoldoende om deze beweging te corrigeren en de banden rond de enkel worden boven hun draagvermogen belast en gaan scheuren. Dit scheuren moet u zich voorstellen als een combinatie van inscheuren en doorscheuren. Er ontstaat vanuit de scheur een bloeduitstorting. Door de pijn is de enkel een tijd minder belastbaar. Het lichaam gaat dit letsel repareren. Het reparatie proces kan meestal nauwelijks versneld worden noch kan het eindresultaat door behandeling verbeterd worden. Wel is het zo dat door verbanden, tapes of gipsbehandeling de pijnklachten direct verminderen omdat de enkel relatief meer rust krijgt. Daarom wordt ook wel het dragen van een stevige hogere schoen ook geadviseerd. Anders gezegd behandeling helpt voor de pijn maar verbeterd het eindresultaat niet echt. Vroeger werden bandletsels van de enkel vaak geopereerd maar dit heeft over het algemeen geen meerwaarde.

HOE BEHANDELT MEN EEN ENKEL FRACTUUR BIJ KINDEREN?

Ook een enkelfractuur ontstaat meestal door verzwikken. De botten die het enkelgewricht vormen worden overbelast en breken. Er zijn verschillende vormen van enkelfracturen, sommige zijn niet meer dan scheurtjes in het bot, bij anderen is de enkel echt uit zijn verband. De behandeling verschilt niet echt van die bij volwassenen. Afhankelijk van leeftijd en ernst van de verplaatsing kunnen deze breuken het best conservatief (met gips) dan wel operatief behandeld worden.

HOE BEHANDELT MEN EEN VERMOEIDHEIDSBREUK IN EEN MIDDENVOET BEENTJE?

Zoals eerder beschreven ontstaat een vermoeidheidsbreuk doordat een botje een tijd net te veel belast is. Het botje gaat pijn doen, en er ontstaat zwelling. De behandeling bestaat uit het tot rust laten komen door b.v. gedoseerde rust: wat minder trainen, even wat meer “naar de voet luisteren”. Een gips biedt nog meer rust maar is niet per se nodig.

Bron: kinderorthopedie.nl